ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ

Γιατί είναι τόσο σημαντικό να είναι κάποιος αισιόδοξος; Γιατί η αισιοδοξία μάς βοηθά να αντιδρούμε στις αντιξοότητες, να προσπαθούμε με πείσμα να βρούμε λύση και να αφοσιωνόμαστε στο να ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια. Ακόμα και οι πιο επώδυνες, επίπονες και δυσάρεστες δοκιμασίες αντιμετωπίζονται με μαχητική διάθεση, αρκεί να έχει κάποιος την αίσθηση πως μπορεί να ασκήσει έλεγχο πάνω τους. Αν αισθάνεται ανίσχυρος, κινδυνεύει να χάσει κάθε ευκαιρία.

Με σιγουριά...

Η αποθάρρυνση, η απάθεια και η παθητικότητα οφείλονται μόνο εν μέρει στις αντιξοότητες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Στο άλλο άκρο βρίσκονται η εμπιστοσύνη, ο ενθουσιασμός και η αποφασιστικότητα. Η διαφορά μεταξύ τους είναι ουσιώδης για τη ζωή μας.

Η αισιοδοξία μεταμορφώνει τις προκλήσεις σε ευκαιρίες, ενώ η απαισιοδοξία τις μετατρέπει σε παγίδες. Αυτό διαπίστωσε ο Μάρτιν Σέλιγκμαν, ο οποίος μελετά την αισιοδοξία εδώ και τριάντα χρόνια. Ο Σέλιγκμαν διαπίστωσε επίσης πως κανείς δε γεννιέται αισιόδοξος ή απαισιόδοξος, αλλά μαθαίνει να είναι. "Πρόκειται για έναν τρόπο σκέψης που μαθαίνουμε κατά τη διάρκεια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας", εξηγεί. "Αιτιολογούμε στον εαυτό μας οτιδήποτε μας συμβαίνει με βάση τη στάση που κρατάμε απέναντι στη ζωή. Αν είμαστε αισιόδοξοι πιστεύουμε πως έχουμε κάποια αξία. Αν είμαστε απαισιόδοξοι θεωρούμε τον εαυτό μας ανάξιο και αξιοκαταφρόνητο. Αυτή η διαφορά καθορίζει κυριολεκτικά το πεπρωμένο μας!

Για τους αισιόδοξους κάθε επιτυχία είναι:

• Προσωπική: Οφείλεται στις δυνατότητές μου και επιβεβαιώνει την ικανότητά μου να αντιμετωπίζω την πραγματικότητα.
• Καθοριστική: Έχει μεγάλη σημασία και θα έχει θετική επίδραση σε όλα.
• Μόνιμη: Θα επαναληφθεί στο μέλλον, γιατί το πρώτο βήμα εξαρτάται από μένα και τις ικανότητές μου.

Αντίθετα, κάθε αποτυχία είναι:

• Απρόσωπη: Πρόκειται για ένα τυχαίο δυσάρεστο συμβάν που οφείλεται στις περιστάσεις.
• Περιορισμένη: Δεν επηρεάζει την υπόλοιπη ζωή μου.
• Συμπτωματική: Δε θα επαναληφθεί στο μέλλον.

Οι απαισιόδοξοι ερμηνεύουν τα γεγονότα με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Υποτιμούν τη σημασία των επιτυχιών, επισημαίνουν πως πρόκειται για εξαίρεση και υπερεκτιμούν τις ευνοϊκές περιστάσεις, ενώ επωμίζονται τις ευθύνες των αποτυχιών ως επιβεβαίωση της ανεπάρκειάς τους. Αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης των πραγμάτων έχει σημαντικές επιπτώσεις. Τη στιγμή που ο αισιόδοξος πιστεύει πως κρατάει τη ζωή στα χέρια του, ο απαισιόδοξος είναι αβέβαιος για τη δυνατότητά του να ορίζει το πεπρωμένο του και παραιτείται, γίνεται παθητικός και μεμψίμοιρος. Κι όμως, τις περισσότερες φορές για να νικήσει κάποιος αρκεί να επιμείνει...

Αντιπεσιμιστική θεραπεία

Ο Σέλιγκμαν, αρχικά απαισιόδοξος άνθρωπος, ανέπτυξε έναν τρόπο αναγνώρισης και περιορισμού των αρνητικών σκέψεων, διδάσκοντας αυτό που ονομάζουμε επίκτητη αισιοδοξία. Δεν πρόκειται για παρηγορητικές φαντασίες, αλλά για ικανότητες που καθορίστηκαν επιστημονικά στο εργαστήριο και υποβλήθηκαν σε αυστηρούς ελέγχους σε πειραματόζωα. Ένα σύμπτωμα της απαισιοδοξίας μπορεί να είναι, για παράδειγμα, η ανεπαρκής απόδοση στο σχολείο. Αυτό το γεγονός μπορεί να οδηγήσει τόσο τους γονείς όσο και τους δασκάλους στο συμπέρασμα πως ο μαθητής δεν έχει ταλέντο ή είναι αδιάφορος.

"Η απαισιοδοξία μπορεί να τον εμποδίζει να προσπαθεί, να επιμένει και να ρισκάρει", εξηγεί ο Σέλιγκμαν. "Τα αρνητικά συμπεράσματα που τον αφορούν θα επιδεινώσουν την εικόνα που έχει για τον εαυτό του και η απόδοσή του θα πέσει ακόμα περισσότερο". Μπορούμε να ξεχωρίσουμε την τεμπελιά και την ελλιπή νοημοσύνη από το γεγονός ότι επηρεάζουν όλες τις δραστηριότητες ενός ατόμου και ανήκουν στα μόνιμα χαρακτηριστικά του. Προκειμένου λοιπόν ο δραστήριος και έξυπνος μαθητής να ξεπεράσει αυτό το στάδιο κατάθλιψης, ο καλύτερος τρόπος είναι να αρχίσει να αντιμετωπίζει κάθε αποτυχία ως συμπτωματικό συμβάν. Αν το αξιολογήσει έτσι, αυτό θα τον κάνει να επιθυμήσει έντονα τη ρεβάνς και να αντιμετωπίσει το συντομότερο την επόμενη πρόκληση.

Πηγή  
www.focusmag.gr